Etxean elikaduragatiko toxiinfekziorik agertu ez dadin, oso garrantzitsua da bi faktore hauek kontuan hartzea: higienea eta tenperatura.
1. Higienea
Lehenengo eta behin, ageri-agerikoa hartu beharko dugu kontuan, hau da, elikagaiak ukituko dituzten eskuak, tresnak edo ontziak garbi-garbi egotea. Horrez gain, gordinik jango ditugun elikagaiak ere (entsaladak, entsalada errusiarrak, sandwichak…) ondo baino hobeto garbitu beharko ditugu; esate baterako, barazkiak eta frutak.
Garbitu ez ezik, desinfektatu ere egin nahi baditugu, lixiba erabili beharko dugu (betiere janariekin erabiltzeko modukoa bada). Horretarako, 20 ml inguruko dosia botako dugu barazkiak beratzeko erabilitako ur-litro bakoitzeko. 10 minutuz utzi eta ur nahikoaz garbituko ditugu, hondakinik geratu ez dadin.
Animalia-jatorriko elikagai gordinak erabiliz gero (etxeko maionesa egiteko, esaterako), oboproduktu pasteurizatuak aukeratu eta behar besteko azidotasuna dutela ziurtatu beharko dugu (ph<4,5), salmonellosi beldurgarria sortu ez dadin. Arazorik ez edukitzeko, saltsa edo maionesa komertzialak erostea izango da onena, baina, batez ere, hotz-kateari eusterik ez badugu (esate baterako, janaria beste leku batean jaten badugu edo produktua luzaroan giro-tenperaturan badago).
Arrainari dagokionez, gordinik edo gutxi eginda jaten badugu (adibidez, antxoa marinatuak, zebitxea edo sushia), -18ºC-ko tenperaturan izoztu beharko dugu 72 orduz, anisakiasisa ekiditeko.
Azkenik, urtearen gaineratikoan bezala, “Manipulazioko Jarduera Egokiak” bete beharko ditugu, kutsadura gurutzaturik egon ez dadin (ez ditugu elikagai gordinak eta prestatuak elkarrekin gordeko, zaborrak edo elikagai gordinak ukitu ondoren eskuak ondo-ondo garbituko ditugu, ontziak eta kontserbazio-lekuak garbi-garbi egongo dira…).
2. Tenperatura
Elikagaiaren tenperaturak eragin zuzena edukiko du bakterioak ugaltzeko abiaduran. Udako giro-tenperaturen ondorioz mikroorganismoak azkar-azkar ugaltzen direnez, elikaduragatiko toxiinfekziorako arriskua areagotuko da.
Hori dela eta, oso garrantzitsua da elikagaien tratamendu termikoa osoa eta behar bestekoa izatea, hau da, elikagaiak kanpotik zein barrutik ondo eginda egotea. Horrela, elikagaiak jatorritik dituen mikroorganismoak desagerrarazi ahal izango ditugu.
Janaria ez dugu oso aurretiaz prestatuko, eta ez dugu giro-tenperaturan utziko. Hori dela eta, eramateko janaria prestatzen badugu, hobe da arrisku handieneko elikagairik ez aukeratzea, hau da, arrautzak, saltsak, haragi txikituak edo osagai gordinak.
Azkenik, garraiatzeko orduan, ahalik eta gehien eutsi beharko diogu tenperaturaren kateari. Horretarako, hotz-plaka eta ontzi edo poltsa isotermikoak erabiliko ditugu, janaria hotz jaten badugu; eta termoak, bero jaten badugu.
Azaldutako guztia betez gero, ez da gaixotasun gogaikarririk agertuko. Izan ere, ez dira zorte txarragatik agertzen, jarduera desegokiengatik baizik.
 
Laura González
Gastronomía Baskako dietista
 
Eduki hau beste web gune batzuetan erabiltzeko, url honen bidez estekatu eta iturria cuidateycomesano dela aipatu beharra dago.
© Zainduzaitez, Bilbao 2014. Lege-Oharra

(Visited 34 times, 1 visits today)