Sagarra, Euskadiko fruta
Tradizioaren arabera, gure kulturaren, paisaiaren eta gastronomiaren osagaia da sagarra. Bere zaporea kontuan hartuta, sagarra mingotsa, geza, gozoa eta garratza izan daiteke. Mahairako sagarren artean, “errezila edo Euskadiko errege-sagarra” nabarmendu beharra dago. Dena dela, beste barietate batzuk ere badaude: txalaka, mokoa, geza mina, Goikoetxea, Urtebi handia, Mozoloa, Urtebi txikia eta urdin sagarra.
Klima epel eta hezeetan landatzen da lurzoru sakon, solte bezain freskoetan, eta lauzpabost metroko altuerara ere iristen da sagarrondoa. Udaren ostean biltzen da, baina, batez ere, urrian. Jateko erabiltzen direnak eskuz biltzen dira ez kolpatzeko. Gainerakoak makilaz astindu eta sagardoa egiteko erabiltzen dira. Edari hori, hain zuzen ere, sagar freskoaren edo haren muztioaren hartzidura alkoholikoa gertatzen denean sortzen da, eta, horretarako, metodo tradizionalak erabiltzen dira, gasik eta azukre erantsirik gabe.
Erdi Arotik sagarraren laborantza Euskadin bertan oso hedatuta egon zen arren, 60ko hamarkadan nabarmen jaitsi zen. 90eko hamarkadan, ordea, berreskuratu egin zen, ekoizpen handiena duen Gipuzkoan nahiz Bizkaian.
Gastronomia
Batez ere, mahairako edo postrerako erabiltzen da (halakoetan, aiztokoa ere esaten zaio); edo, gehienetan, sagardoa egiteko. Oro har, sagardotarako sagarrak postrerakoak baino azukre gutxiago eta almidoi gehiago du. Betidanik, Euskadiko gozogintza tradizionalaren osagaia izan da: sagar erreak, konpotak, tartak, sagar-gozokia, marmeladak…
Onurak
Sagarrak ezaugarri antioxidatzaileak ditu, eta oso ona da bihotz-hodietako arriskua eta endekapenezko gaixotasunak prebenitzeko. Horrez gain, ur asko duenez, hidratatu egiten gaitu, diuretikoa da eta ez du kaloria edo azukre gehiegi.
Eduki hau beste web gune batzuetan erabiltzeko, url honen bidez estekatu eta iturria zainduzaitez dela aipatu beharra dago. © Zainduzaitez, Bilbao 2016. Lege-Oharra